Edukira joan

Sasiboilur arrosa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Sasiboilur arrosa
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaBoletales
FamiliaRhizopogonaceae
GeneroaRhizopogon
Espeziea Rhizopogon roseolus
Th.Fr., 1909
BasionimoaSplanchnomyces roseolus

Sasiboilur arrosa (Rhizopogon roseolus) Rhizopogonaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Zaporegabea eta pixka bat desatsegina. Gaztela eta Leonen boilurraren ordezko kaskar gisa oso gaztetan kontsumitu izan da. Oso ohikoa izaten zen, arroza oilaskoarekin eta boilurrekin, nekazaritzako langileei inausketa garaian, janari hotz gisa ematen zitzaiena.

Sinonimoak: Rhizopogon roseolus, Rhizopogon hymenogastroporus, Lycoperdon aestivum, Splanchnomyces virens.

Karpoforoa: Patata txiki baten antzekoa, oblongo-tuberiformea, 2 eta 5 cm bitarteko luzerakoa.

Peridioa: Lehenik zuria, ondoren zuri-horixka eta azkenik, arre-oliba koloretik arrosa-gorri kolorera doana, behealdean mizelioaren kordoi finak izaten ditu, oso nabarmenak; mehea (0,5 mm) eta glebari itsatsita.

Gleba: Hasieran zuri-horixka argi kolorekoa, ondoren arre-oliba kolorekoa, nerbiazio argi ugarirekin, azkenik delikueszentea. Helduaroan baratxuri usaina izaten du.[2]

Etimologia: Roseolus epitetoa, bere koloreagatik da.

Jangarritasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erdipurdiko jangarria.[3]

Nahasketa arriskua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Rhizopogon virens delakoarekin, oso antzekoa, Peridio lodiarekin, ia Sleroderma baten antzekoa. Batzuetan boilurrekin nahasten da.

Sasoia eta lekua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udan eta udazkenean, pinuen basoetan. Erdi lurperatuta.[4]

Banaketa eremua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europa, Errusia, Kanariak, Ipar Amerika, Afganistan, Israel, Aljeria, Japonia, Himalaiako eremua, Zeelanda Berria, Australia, Txile, Brasil, Hegoafrika.[5]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 711 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 535 or. ISBN 84-282-0541-X (T. 3). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  4. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 461 or. ISBN 84-505-1806-7..
  5. Rhizopogon roseolus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]