Przejdź do zawartości

Via Flaminia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szczegółowa trasa Via Flaminia (kolor niebieski) w środkowej Italii
Odcinek drogi w antycznym Carsulae z miejscowym łukiem Trajana

Via Flaminia[a]droga rzymska prowadząca z Rzymu przez ziemie Etrurii i Umbrii do Ariminum.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Powstała po opanowaniu przez Rzymian terytoriów na północy i wskutek konieczności połączenia ich z Wiecznym Miastem. Została zbudowana przez cenzora z roku 220 p.n.e. Gajusza Flaminiusza. Jej łączna długość wyniosła 212 mil (314 km)[1]. Przebiegająca prastarym szlakiem italskich wędrówek i kontaktów międzyplemiennych, była jedyną tak długą rzymską drogą wybudowaną w III w. p.n.e. Stwarzała nowe, korzystne warunki nie tylko dla komunikacji z Galią Przedalpejską (Niziną Padańską), lecz i dla ekspansji kolonizacyjnej z przeludnionego Lacjum[2]. Znacząco wpłynęła na rozwój obszarów położonych wzdłuż jej trasy, wraz z powstaniem nowych ośrodków miejskich (np. Forum Sempronii), a dla rolniczych rejonów w dolinie Padu otworzyła możliwość zbytu produktów ich upraw. Jej zakończenie zaznaczał łuk triumfalny Augusta w Ariminum. Była naprawiana za jego rządów (27 p.n.e.), a przebudowy niektórych odcinków dokonano za panowania Wespazjana (tunel) i Trajana (skalny przepust)[1].

Via Flaminia wybiegała z Rzymu przez jedną z bram pomiędzy Kapitolem a Kwirynałem (Porta Fontinalis lub Porta Ratumena); jej początkowy odcinek otaczały grobowce zamożnych Rzymian. Przekraczała Tyber Mostem Mulwijskim (początkowy odcinek drogi długości ok. 3 mil, aż do Mostu Mulwijskiego, zwany był Via Lata[1]) i przez Prima Porta docierała do pierwszej stacji (mansio) Ad Rubras. W dalszym ciągu biegła przez Narnię, Interamna, Spoletium do Forum Flamini w Dolinie Umbryjskiej. Trudniejszy do odtworzenia jest jej dalszy przebieg, ze względu na powstałe odgałęzienia głównej arterii, lecz pewny jest szlak z Forum Flamini do Nucerii, a następnie przez Forum Sempronii i Fanum Fortunae do Ariminum. W pierwotnym przebiegu (jako tzw. stara Via Flaminia) prowadziła z Narni przez Casventum, Carsulae i Aquas Partas, a następnie przez Vicus Martis Tudertium (koło Massa Martana) i municypium Mevanię do Fulginiae (Fulginium). Natomiast późniejsza odnoga wschodnia biegła z Narni do Interamna, Spoletium i przecinając Trebiae dochodziła do Fulginium[3].

Do początków XXI wieku zachowały się jej nieliczne pozostałości:

  • w okolicach Fossombrone (antyczne Forum Sempronii) fragmenty bruku długości kilkuset metrów;
  • w wąwozie Forli tunel długości 60 m, wykonany na polecenie Wespazjana w roku 76 i użytkowany nieprzerwanie od tego czasu;
  • fragmenty mostów w okolicach San Vicenzo, Cagli oraz przez rzekę Nera w okolicach Narni (gdzie pozostałości jednego z najdłuższych (160 m) mostów zbudowanych w starożytności)[4].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. W dawniejszej literaturze polskojęzycznej nazywana także Drogą Flamińską (Por. np. Eliza Orzeszkowa: Mirtala, Warszawa 1886, s. 90; Teodor Jeske-Choiński: Ostatni Rzymianie, Warszawa 1897, t. 2, s. 245; Piotr Skarga, Prokop Leszczyński, Otto Bitschnau: Żywot świętego Walentego, Męczennika, Mikołów-Warszawa 1910, s. 146; Józef Ignacy Kraszewski: Rzym za Nerona, Kraków 1925, s. 10) albo Gościńcem Flamińskim (Maciej Kazimierz Sarbiewski: Podróż do Rzymu w roku 1622, Mikołów-Warszawa 1908, s. 285).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c A. Rosset: Starożytne drogi i mosty, dz. cyt., s. 94-95.
  2. J. Wielowiejski: Na drogach i szlakach Rzymian, dz. cyt., s. 103-104.
  3. J. Wielowiejski: Na drogach i szlakach Rzymian, dz. cyt., s. 104-108.
  4. Wielka Historia Świata. T. 10. Poznań: Polskie Media Amer.Com, s. 275, ISBN 83-7425-365-7.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]