Przejdź do zawartości

Teologia naturalna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Teologia naturalna – dziedzina teologii dowodząca istnienia Boga na podstawie obserwacji świata przyrody.

Nurt katolicki

[edytuj | edytuj kod]

Oparty na racjonalnej metafizyce arystotelejsko-akwinackiej, w której zakładano, że przy pomocy rozumu można wywnioskować fakt istnienia Boga. Istnieje od XIV w., obecnie występuje pod nazwą neoscholastycyzmu.

Nurt protestancki

[edytuj | edytuj kod]

Istnieje od początku XVII w., największy rozwój przypada na początek XIX w. Oparty na założeniu, że przyroda jest bożym Objawieniem paralelnym do Biblii i można „indukcyjnie” analizując fakty i dochodząc do praw rządzących w przyrodzie dostrzec u ich początku rękę kochającego i wszechmogącego Boga[1].

Krytyka

[edytuj | edytuj kod]

Zdaniem Johna H. Newmana katolickiego krytyka tego nurtu teologii, teologia naturalna w zestawieniu z naukami przyrodniczymi jest strona słabszą, gdyż stara się przejąć od nich warsztat badawczy: indukcyjny sposób wnioskowania. Tym samym nauki przyrodnicze stają się w przypadku teologii naturalnej wzorcem dla uprawiania teologii w ogóle[2]. Spośród teologów protestanckich teologię naturalną krytykowali m.in. Friedrich Schleiermacher, Albrecht Ritschl i najbardziej zdecydowanie Karl Barth[3]. Wolfhart Pannenberg uważa, że odrzucenie teologii naturalnej przez Bartha było zbyt radykalne, zauważając jednocześnie, że powrót do jej dawnej formy jest niemożliwy[4]. Pozytywnie do teologii naturalnej ustosunkowali się reprezentanci teologii procesu[5].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wiktor Werner, Między krytyką a fetyszyzacją. Różne reakcje na pojawienie się ewolucjonistycznej koncepcji natury. „Roczniki Antropologii Wiedzy”, Rocznik I (2004) 2005, s. 45-56
  2. John Henry Newman, The Idea of a University, London, Longmans, Green, And Co, 1907, s. 450
  3. Manfred Uglorz: Od samoświadomości do świadectwa wiary. Warszawa: Chrześcijańska Akademia Teologiczna, 1995, s. 65. ISBN 83-901296-6-3.
  4. Wolfhart Pannenberg: Człowiek, wolność, Bóg. Kraków: Znak, 1995, s. 46–49, seria: Biblioteka Filozofii Religii. ISBN 83-7006-207-5.
  5. Włodzimierz Zuzga. Teologia procesu. „Jednota”. 5–6, 1989. [dostęp 2010-12-18]. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Polskojęzyczne
Anglojęzyczne