Przejdź do zawartości

Powiat lubaczowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Powiat lubaczowski
powiat
Ilustracja
powiat lubaczowski (Radruż)
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

TERC

1809

Siedziba

Lubaczów

Starosta

Barbara Broź

Powierzchnia

1308,37 km²

Populacja (31.12.2023)
• liczba ludności


52 756[1]

• gęstość

42,2 os./km²

Urbanizacja

34,28%

Tablice rejestracyjne

RLU

Adres urzędu:
ul. Jasna 1
37-600 Lubaczów
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu lubaczowskiego
Liczba gmin miejskich

1

Liczba gmin miejsko-wiejskich

3

Liczba gmin wiejskich

4

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa

Powiat lubaczowski (w latach 1918-1922 na tym obszarze istniał powiat cieszanowski) – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Lubaczów. Najbardziej na wschód wysunięty powiat województwa podkarpackiego, leży w Przemyskiem[2].

Graniczy z obwodem lwowskim Ukraina.

Historycznie należy do ziemi bełskiej Rusi Czerwonej, na granicy z ziemią przemyską (powiat jarosławski).

W całości pokrywa się z urzędem rejonowym w Lubaczowie 1990–1998 w woj. przemyskim 1975–1998.

Powiat zamieszkuje 52 756 ludności, a jego powierzchnia stanowi 7,3% powierzchni województwa.

Znajduje się wśród 21 powiatów ziemskich województwa podkarpackiego na miejscach:

  • Powierzchnia – 1. miejsce
  • Ludność – 19. miejsce
  • Gęstość zaludnienia – 19. miejsce

W latach 18561866 i 19541961 na terenie obecnych powiatów: jarosławskiego, przemyskiego i lubaczowskiego istniał powiat radymniański z siedzibą w Radymnie.

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]
Gmina Powierzchnia
gminy
Ludność gminy Gęstość
zaludnienia
Siedziba gminy Ludność
siedziby
Odl. m.p.[3]
km² os. os./km² os. km
Gmina miejska
Lubaczów 25,73 11 354 441,3 Lubaczów 11 354 0
Gminy miejsko-wiejskie
Cieszanów 219,35 6 762 31 Cieszanów 1 830 10
Narol 203,58 7 552 37 Narol 1 997 26
Oleszyce 151,82 6 105 40 Oleszyce 2 822 4
Gminy wiejskie
Horyniec-Zdrój 203,10 4 346 22 Horyniec-Zdrój 2 292 18
Lubaczów 202,86 8 960 44 Lubaczów[4] 11 354 0
Stary Dzików 155,77 4 018 27 Stary Dzików 1 186 17
Wielkie Oczy 146,24 3 659 25 Wielkie Oczy 926 15

Liczba ludności na rok 2023 (w przypadku wsi gminnych 2021)
Źródło: Polska w liczbach

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Powiat lubaczowski I Rzeczypospolitej istniał w latach 1462-1793. Jednostką nadrzędną było województwo bełskie – województwo Korony Królestwa Polskiego I Rzeczypospolitej, część prowincji małopolskiej.

Jan Amor Tarnowski, Adam Mikołaj Sieniawski, Jerzy August Mniszech, Jerzy Jazłowiecki, Otto Chodecki, Jan Płaza, Jerzy Ossoliński, Jan Sebastian Szembek, Aleksander Michał Lubomirski, Józef Karol Lubomirski

Budynek Starostwa Powiatowego w Lubaczowie

W czasie okupacji powiat lubaczowski zniknął z mapy, a jego ziemie weszły w skład powiatów: Zamość, Biłgoraj i Rawa Ruska. Powiat został reaktywowany w drugiej połowie sierpnia 1944 roku. Wojewoda rzeszowski mianował starostą Andrzeja Bednarza, ludowca z Cewkowa, wicestarostą został Władysław Gustaw, nauczyciel związany z AK. W skład pierwszej Powiatowej Rady Narodowej, utworzonej w styczniu 1945 roku, weszło 38 radnych, do roku 1948 ich liczba wzrosła do 60. Przewodniczącym PRN byli kolejno: 1945/46 – Rudolf Daum, 1946 – Michał Pióro, 1947 – ks. Marian Lisowski, 1948 – Józef Argasiński. Powstały też Urząd Ziemski i Powiatowy Urząd Informacji i Propagandy.

Granice powojennego powiatu zostały zmienione w stosunku do granic sprzed 1939 roku. W 1945 roku z dawnego powiatu jaworowskiego główną, zachodnią część gminy Wielkie Oczy (8 gromad) włączono do powiatu lubaczowskiego. 4 gromady powiatu rawskiego – Dziewięcierz (z gminy Potylicz), Radruż (z gminy Wróblaczyn), Werchrata i Prusie (z gminy Siedliska) – również przyłączono do powiatu lubaczowskiego w nowo utworzonym woj. rzeszowskim. Powiat utracił na rzecz ZSRR jedną gromadę (Hruszów) i jedną w części. Po tych zmianach powiat obejmował 1133 km² i istniał do 31 maja 1975 w kształcie obecnym.

Położenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Powiat położony jest w obrębie makroregionów geograficznych: Kotliny Sandomierskiej i Roztocza. Obszarowo dominuje wschodnia część Kotliny Sandomierskiej z mezoregionami: Płaskowyżem Tarnogrodzkim i Równiną Biłgorajską. Roztocze zajmuje prawie trzecią część powiatu z mezoregionami: Roztoczem Wschodnim, zwanym też Południowym lub Rawskim i Roztoczem Środkowym.

Płaskowyż Tarnogrodzki wyodrębniający się z Kotliny Sandomierskiej obejmuje płaski obszar wyżyn osiągających od 220–180 m n.p.m. Budują go iły mioceńskie, na których zalegają gliny i piaski czwartorzędowe, a na dość znacznej powierzchni utwory pylaste typu lessów. Ukształtowanie powierzchni i żyzność gleb sprawiają, że region ten ma charakter rolniczy. Piaszczysta Równina Biłgorajska pochyla się w kierunku zachodnim, urozmaicona jest licznymi wydmami i podmokłymi zagłębieniami. Wzdłuż południowej granicy Równiny płynie rzeka Tanew. Występują tam duże kompleksy leśne. Fragment makroregionu Roztocze zbudowany jest głównie z piasków oraz wapieni. Na terenie powiatu lubaczowskiego występują najwyższe – po stronie polskiej – wzniesienia Roztocza: Wielki Dział – 390,4 m n.p.m. i Długi Goraj – 391,5 m n.p.m. Mają one charakter ostańców, pokryte są piaszczystymi i wapiennymi osadami morza mioceńskiego, a poprzecinane rozległymi dolinami wysłanymi grubą warstwą piasków polodowcowych.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
osób % osób % osób %
Ogółem 57 267 100 28 671 50,07 28 596 49,93
Miasto 19 640 34,30 10 070 17,58 9570 16,71
Wieś 37 627 65,70 18 601 32,48 19 026 33,22
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu lubaczowskiego w 2014 roku[5].


Starostowie lubaczowscy

[edytuj | edytuj kod]

Sąsiednie powiaty

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Powiat lubaczowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-05-14], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. Region etnograficzny
  3. odległość od siedziby gminy do miasta powiatowego (Lubaczowa)
  4. nie wchodzi w skład gminy
  5. Powiat lubaczowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]