Naar inhoud springen

Alois Mock

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Alois Mock
Alois Mock in 1986
Alois Mock in 1986
Geboren 10 juni 1934
Euratsfeld, Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
Overleden 1 juni 2017
Wenen, Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
Politieke partij ÖVP
Partner Edith Mock[1]
Religie Rooms-Katholiek
Vicekanselier van Oostenrijk
Aangetreden 21 januari 1987
Einde termijn 24 april 1989
Voorganger Norbert Steger
Opvolger Josef Riegler
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Alois Mock, Sarajevo

Alois Mock (Euratsfeld, 10 juni 1934Wenen, 1 juni 2017) was een Oostenrijks politicus van de ÖVP. Hij was van 21 januari 1987 tot 24 april 1989 vicekanselier van Oostenrijk en van 21 januari 1987 tot 4 mei 1995 bondsminister van Buitenlandse Zaken.

Afkomstig uit Euratsfeld, Neder-Oostenrijk, studeerde Mock rechten aan de Universiteit van Wenen. Hierop promoveerde hij in 1957. Aansluitend studeerde hij internationaal recht in Bologna (1957-1958) en Brussel (1960-1961). Tijdens zijn studie sloot hij zich aan bij de katholieke studentenvereniging K.A.V. Norica Wien die aangesloten is bij het ÖCV. Van 1960 tot 1966 was hij verbonden aan het bureau van bondskanselier Josef Klaus en adviseerde hij hem over vraagstukken die betrekking hadden op de Europese Economische Gemeenschap (EEG) en de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA). In 1966 werd hij chef van het kabinet van de bondskanselier en ambtenaar op het bondsministerie van Buitenlandse Zaken. Van 1968 tot 1970 was hij de jongste minister van Onderwijs van Oostenrijk ooit.

Bij de parlementsverkiezingen van 1970 leed de ÖVP een verkiezingsnederlaag en belandde voor het eerst in haar bestaan in de oppositie. Mock werd bij die gelegenheid in de Nationale Raad gekozen. In 1971 werd hij tevens burgemeester van zijn geboorteplaats Euratsfeld. Van 1971 tot 1979 was hij bondsvoorzitter van de christendemocratische werknemersorganisatie ÖAAB.

Oppositieleider

[bewerken | brontekst bewerken]

Mock werd in 1978 gekozen tot voorzitter van de ÖVP-fractie in de Nationale Raad, hetgeen hij tot 1987 bleef. Op 7 juli 1979 werd hij met 97,5% van de stemmen tijdens een partijcongres van de ÖVP gekozen tot partijvoorzitter. In datzelfde jaar had hij een aandeel in de oprichting van de Europese Democratische Unie (EDU). Hij werd verkozen tot eerste voorzitter van deze organisatie, wat hij tot 1998 bleef. Van 1983 tot 1989 was Mock voorzitter van de Internationale Democratische Unie (IDU), een internationale organisatie van conservatieve en centrumrechtse politieke partijen waarvan de EDU de Europese deelorganisatie vormt.

Vicekanselier en bondsminister van Buitenlandse Zaken

[bewerken | brontekst bewerken]

Bij de parlementsverkiezingen van 1986 verloren de SPÖ en de FPÖ hun meerderheid in de Nationale Raad, waarna bondskanselier Franz Vranitzky van de SPÖ en Mock van de ÖVP een "Grote Coalitie" vormden. In de gevormde bondsregering werd Mock vicekanselier en tevens bondsminister van Buitenlandse Zaken (1987). Als minister van Buitenlandse Zaken sloot hij met zijn Hongaarse collega Gyula Horn een overeenkomst waarbij werd besloten om de grens tussen Oostenrijk en Hongarije (voornamelijk een prikkeldraadomheining bewaakt door grenswachten) open te stellen. Op 11 september 1989 werd de grens tussen beide landen formeel geopend waardoor burgers van de Duitse Democratische Republiek (DDR) via Oostenrijk naar de Bondsrepubliek Duitsland konden reizen. Deze maatregel droeg bij aan de val van het communistische regime in Oost-Duitsland.

Alois Mock geldt als de "vader van de Oostenrijkse toetreding tot de Europese Unie". De Oostenrijkse regering zette alles op alles om Oostenrijk toe te laten treden tot de Europese Unie (EU). Mock en diens staatssecretaris Brigitte Ederer leidden de onderhandelingen met de EU namens de Oostenrijkse regering die op 1 maart 1994 werden afgesloten. In een referendum op 12 maart 1994 sprak 66,6% van de bevolking zich uit voor aansluiting van hun land bij de EU. Sinds 1 januari 1995 is Oostenrijk officieel lid van de EU.

In 1991 drong Mock er bij de Duitse regering op aan om over te gaan tot de erkenning van de onafhankelijkheid van de Joegoslavische deelrepublieken Slovenië en Kroatië. De erkenning van beide republieken door Oostenrijk en Duitsland leidde ertoe dat ook andere Europese landen volgden. Vanwege zijn inzet voor de onafhankelijkheid van Kroatië genoot Mock in dat land een grote populariteit.

Alois Mock streefde naar nauwe samenwerking tussen Oostenrijk en andere Centraal-Europese staten. In november 1989 kwam het tot een eerste samenwerkingsovereenkomst tussen Oostenrijk en andere landen in Midden-Europa. In 1994 groeide deze samenwerking uit tot het Central European Initiative, waartoe ook Oost-Europese landen behoren.

Begin jaren negentig onderhandelde Mock met de Italiaanse regering over de status van Zuid-Tirol, een Italiaanse provincie waar een substantiële minderheid Duitstalig is. In 1992 kwam het zogenaamde Südtirol-Paket van de grond waarin de autonomie van Zuid-Tirol verder werd geregeld.

Na zijn ministerschap

[bewerken | brontekst bewerken]

In 1995 trad Mock terug als minister. Hij nam vervolgens zitting in de Nationale Raad. In 1999 nam hij afscheid van de politiek, omdat de ziekte van Parkinson het hem onmogelijk maakte om nog verder te werken.[1] In datzelfde jaar werd hij benoemd tot ere-voorzitter van de ÖVP.

Onderscheidingen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • (de) Overzicht van zijn leven
Voorganger:
Norbert Steger
Vicekanselier van Oostenrijk
1987 – 1989
Opvolger:
Josef Riegler