Mont d’an endalc’had

Prusia ar Reter

Eus Wikipedia
Ur pennad Prusia zo ivez.
Prusia ar Reter
provinces of Prussia
Deiziad krouiñ1773 Kemmañ
Anv ofisielOstpreußen Kemmañ
Anv er yezh a orinOstpreußen Kemmañ
Yezh ofisielalamaneg Kemmañ
Kan broadelnationalhymne of east prussia Kemmañ
KevandirEuropa Kemmañ
StadPrusia Kemmañ
Kêr-bennKönigsberg Kemmañ
E tiriadRouantelezh Prusia, Stad dieub Prusia Kemmañ
Daveennoù douaroniel54°42′36″N 20°30′36″E Kemmañ
Sez sokialKaliningrad Kemmañ
Bet erlec'hiet gantMemelland Kemmañ
Erlec'hiañ a raDugelezh Prusia Kemmañ
Deiziad divodañ1945 Kemmañ
Kod plakenn varilhI C Kemmañ
Rummad evit ar c'hartennoùCategory:Maps of East Prussia Kemmañ
Map
Kastell Marienburg (Malbork bremañ), savet e 1274, kreñvlec’h Marc’heien an Urzh Teutonek.
Prusia ar Reter er bloavezhioù 1923-1939.

Prusia ar Reter (Ostpreußen en alamaneg) a oa ur vro en arvor gevred ar Mor Baltel, etre an XIIIvet kantved ha dibenn an Eil Brezel-bed. Rannet eo an douaroù-se bremañ etre Rusia ha Polonia.

Annezet e oa Prusia ar Reter gwechall gant ur bobl anvet Henbrusianed pe Borusianed, a gomze henbruseg, ur yezh valtek. Aloubet e voe bro ar bobl-se gant Marc’heien an Urzh Teutonek en XIIIvet kantved. Goude un hanter-kantved a emgannoù e voe kaset da get pobl an Henbrusianed ; goude-se e voe kristenaet hag alamanekaet tamm-ha-tamm ar re anezho a oa chomet bev. Gant an Urzh Teutonek e voe savet e Prusia ar Reter ur stad alamanek kristen ha ne anaveze galloud ebet a-us dezhi estreget hini ar Pab. E-pad ur pennad e voe brasaet domani ar stad-se war-zu an hanternoz, diwar-goust Livonia hag Estonia. E 1525, dindan ren diwezhañ Mestr Meur an Urzh Teutonek, Albrecht, e teuas stad Marc’heien an Urzh Teutonek da vezañ Dugelezh Prusia.

En amzer-hont ne veze graet nemet "Prusia" eus ar vro (Preußen en alamaneg). Goude 1772, pa voe rannet Polonia, e voe lakaet kemm etre douaroù ar c’hornôg a oa bet e dalc’h Polonia, hag a voe graet Prusia ar C'hornôg anezhi, hag ar pezh a oa Prusia diagent hag a voe anvet hiviziken "Prusia ar Reter".

Etre 1772 ha 1829 hag etre 1878 ha 1945 e oa Proviñs Prusia ar Reter ul lodenn eus stad Prusia. Königsberg e oa ar gêr-benn.

Goude ar Brezel-bed Kentañ e voe rannet Prusia ar C’hornôg etre Polonia (Pomerania) ha Kêr zieub Danzig (Gdańsk bremañ). Evel-se en em gave dispartiet Prusia ar Reter diouzh Alamagn.

Goude an Eil Brezel-bed e voe dismantret Prusia ar Reter ha rannet e voe ar vro etre Polonia, er c’hreisteiz hag URSS en hanternoz, gant kêr Königsberg, anvet Kaliningrad hiviziken. Skarzhet e voe an holl alamanegerien diouzh al lodenn norzh ha ne chomas ket kalz anezho er c’hreisteiz.



Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.