Kolonizimi: Dallime mes rishikimesh

Kolonizimi është një proces i vendosjes së kontrollit mbi territoret ose popujt e huaj me qëllim shfrytëzimin dhe ndoshta ngulimin, ngritjen e kolonisë dhe shpesh kolonive, të ndjekura dhe të mbajtura zakonisht nga kolonializmi . ^{[1] [2] [3]}

Kolonizimi nganjëherë përdoret si sinonim i vendosjes, si me kolonizimin në biologji, por ndërsa kolonizimi historikisht përfshinte vendosjen, kjo formë e veçantë quhet kolonializëm ngulitësish . Në këtë rast, kolonizimi strukturohet dhe zbatohet drejtpërdrejt nga kolonët, ndërsa vendi metropolit i tyre ose i paraardhësve të tyre ruan një lidhje ose kontroll përmes kolonializmit të kolonëve. Në kolonizimin e kolonëve, një grup pakicë sundon ose nëpërmjet asimilimit ose shtypjes së popujve indigjenë, ^{[4] [5]} ose duke u vendosur si shumicë demografike nëpërmjet largimit, zhvendosjes ose vrasjes së drejtpërdrejtë të njerëzve indigjenë, si dhe nëpërmjet imigrimit. dhe lindjet e metropolitëve si dhe të kolonëve të tjerë.

Kolonizimi evropian i Australisë, Zelandës së Re dhe vendeve të tjera në Oqeani u nxit nga eksploruesit dhe kolonistët shpesh i konsideronin masat tokësore të hasura si terra nullius ("tokë e zbrazët" në latinisht). ^[6] Kjo rezultoi në ligje dhe ide të tilla si Ligji i Përgjithshëm i Kolonizimit të Meksikës dhe doktrina manifest destiny e Shteteve të Bashkuara, të cilat e çuan përpara kolonizimin.

1. ^ "Colonialism, Coloniality and Settler Colonialism". UnLeading. gusht 11, 2022. Marrë më dhjetor 27, 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
2. ^ "colonization noun - Definition, pictures, pronunciation and usage notes". Oxford Advanced Learner's Dictionary at OxfordLearnersDictionaries.com. Marrë më 2023-03-29. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
3. ^ "Different Paths: Colonization is More than Exploitation". LPE Project. tetor 20, 2020. Marrë më korrik 15, 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
4. ^ Howe, Stephen (2002). Empire: A Very Short Introduction. United States: Oxford University Press. ISBN 9780191604447. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
5. ^ Howe, Stephen (2002). Empire: A Very Short Introduction. United States: Oxford University Press. fq. 21–31. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
6. ^ Painter, Joe; Jeffrey, Alex (2009). Political Geography. London, GBR: SAGE Publications Ltd. fq. 169. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)