Przejdź do zawartości

Podkowcowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Podkowcowate
Rhinolophidae[1]
J.E. Gray, 1825[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – podkowiec wschodni (R. megaphyllus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

rudawkokształtne

Nadrodzina

Rhinolophoidea

Rodzina

podkowcowate

Typ nomenklatoryczny

Rhinolophus Lacépède, 1799

Rodzaje

4 rodzaje (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Podkowcowate[15] (Rhinolophidae) – rodzina latających ssaków z podrzędu rudawkokształtnych (Pteropodiformes) w rzędzie nietoperzy (Chiroptera), obejmująca kilkadziesiąt żyjących współcześnie gatunków.

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Nietoperze zaliczane do tej rodziny zamieszkują Eurazję, Afrykę i Australię[16].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Do rodziny należy jeden występujący współcześnie rodzaj[17][16][15]:

Opisano równie rodzaje wymarłe:

Relacje z ludźmi

[edytuj | edytuj kod]

Jako źródła chorób

[edytuj | edytuj kod]

Koronawirusy

[edytuj | edytuj kod]
Podkowiec rudy (R. rouxii) wykazał seropozytywność pod kątem choroby lasu Kyasanur, przenoszonej na ludzi przez kleszcze

Nietoperze podkowcowate są szczególnie interesującymi zwierzętami, z punktu widzenia zdrowia publicznego i chorób odzwierzęcych, jako źródła koronawirusów. Po wybuchu SARS w latach 2002–2004 zbadano kilka gatunków jako możliwe naturalne rezerwuary dla koronawirusa wywołującego SARS-CoV. Kilka nietoperzy było seropozytywnych w stosunku do koronawirusów związanych z SARS (dodatni wynik testu na obecność przeciwciał związanych z nim), miało dodatni wynik testu na samą obecność wirusów lub oba te przypadki. Podkowiec drobny (R. pusillus) był seropozytywny, podkowiec duży miał pozytywny wynik testu na obecność wirusa, a podkowiec wielkouchy (R. macrotis), podkowiec chiński (R. sinicus) i podkowiec wietnamski (R. pearsoni) były seropozytywne i dały wynik pozytywny na obecność wirusa[21][22]. Wirusy nietoperzy były bardzo podobne do SARS-CoV, z podobieństwem wynoszącym 88–92%[23]. Choć nietoperze okazały się naturalnym rezerwuarem koronawirusów związanych z SARS, ludzie prawdopodobnie zachorowali w wyniku kontaktu z zainfekowanymi pagumami chińskimi, które zostały zidentyfikowane jako pośredni gospodarze wirusa[23]. W latach 2003–2018 u nietoperzy wykryto czterdzieści siedem koronawirusów związanych z SARS, z czego czterdzieści pięć znaleziono u nietoperzy podkowcowatych. Trzydzieści koronawirusów związanych z SARS pochodziło od podkowców chińskich, dziewięć od podkowców dużych, dwa od podkowców wielkouchych, dwa od podkowców drobnych i po jednym od podkowca pośredniego (R. affinis), podkowca południowego (R. blasii), grzebieńczyka azjatyckiego (Aselliscus stoliczkanus) i Chaerephon plicata[21]. W 2019 r. w Wuhan w Chinach rozpoczęła się pandemia spowodowana rozprzestrzenieniem się nowego koronawirusa. Naukowcy ustalili, że koronawirus jest prawdopodobnie blisko spokrewniony z tymi znalezionymi u nietoperzy[24].

  1. a b Nazwa nie jest oparta na nazwie rodzajowej.
  2. Pisownia oryginalna.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rhinolophidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b J.E. Gray. An Attempt at a division of the Family Vespertilionidae into groups. „The Zoological Journal”. 2 (6), s. 242, 1825. (ang.). 
  3. C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 54. (fr.).
  4. a b T. Bell: Cheiroptera. W: R.B. Todd: The cyclopaedia of anatomy and physiology. Cz. 1. London: Sherwood, Gilbert, & Piper, 1836, s. 599. (ang.).
  5. S.D.W.. The mammals of Britain systematically arranged. „The Analyst”. 4, s. 69, 1836. (ang.). 
  6. P. Gervais: Histoire naturelle des mammifères, avec l’indication de leurs moeurs, et de leurs rapports avec les arts, le commerce et l’agriculture. T. 1: Primates, chéiroptères, insectivores et rongeurs. Paris: L. Curmer, 1854, s. 159. (fr.).
  7. J. van der Hoeven: Handboek der dierkunde. Amsterdam: J.C.A. Sulpke, 1855, s. 1033. (łac. • niderl.).
  8. V. Loche: Catalogue des mammifères et des oiseaux observés en Algérie. Paris: Bertrand, 1858, s. 17. (fr.).
  9. E. Blyth: Catalogue of the Mammalia in the Museum Asiatic Society. Calcutta: Savielle & Cranenburgh, 1863, s. 23. (ang.).
  10. W.C.H. Peters. Abbildungen zu einer Monographie der Chiropteren vor und gab eine Übersicht der von ihm befolgten systematischen Ordnung der hieher gehörigen Gattungen. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1865, s. 256, 1865. (niem.). 
  11. G.E. Dobson. Conspectus of the suborders, families, and genera of Chiroptera arranged according to their natural affinities. „The Annals and Magazine of Natural History”. Fourth series. 16 (95), s. 347, 1875. (ang.). 
  12. a b H. Winge: Jordfundne og nulevende flagermus (Chiroptera) fra Lagoa Santa, Minas Geraes, Brasilien: med udsigt over flagermusenes indbyrdes slægtskab. Copenhagen: F. Dreyer, 1892, s. 24. (duń.).
  13. A.N.Ch. Acloque: Faune de France: contenant la description des espèces indigènes disposées en tableaux analytiques; et illustrée de figures représentant les types caractéristiques des genres. Paris: Librairie J.-B. Baillière et Fils, 19 rue Hautefeuille, près du boulevard Saint-Germain, 1900, s. 32. (fr.).
  14. M.C.W. Weber: Die Säugetiere: Einführung in die Anatomie und Systematik der recenten und fossilen Mammalia. Cz. 2: Systematischer Teil. Jena: Gustav Fischer, 1928, s. 152. (niem.).
  15. a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 87-91. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  16. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 130–144. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  17. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-04]. (ang.).
  18. N.A. Pomel: Catalogue méthodique et descriptif des vertébrés fossiles découverts dans le bassin hydrographique supérieur de la Loire, et surtout de la vallée de son affluent principal, L’Allier. Paris: J.-B. Baillière, 1853, s. 9. (fr.).
  19. A. Ravel, L. Marivaux, T. Qi, Y. Wang & K.C. Beard. New chiropterans from the middle Eocene of Shanghuang (Jiangsu Province, Coastal China): new insight into the dawn horseshoe bats (Rhinolophidae) in Asia. „Zoologica Scripta”. 43 (1), s. 2, 2014. DOI: 10.1111/zsc.12027. (ang.). 
  20. B. Sigé. Nouveaux chiroptères de l’Oligocène moyen des phosphorites du Quercy, France. „Comptes rendus de l’Académie des Sciences”. Série II. 310, s. 1133, 1990. (fr.). 
  21. a b Hayes K.H. Luk, Xin Li, Joshua Fung, Susanna K.P. Lau i inni. Molecular epidemiology, evolution and phylogeny of SARS coronavirus. „Infection, Genetics and Evolution”. 71, s. 21–30, 2019. DOI: 10.1016/j.meegid.2019.03.001. PMID: 30844511. (ang.). 
  22. Zhengli Shi, Zhihong Hu. A review of studies on animal reservoirs of the SARS coronavirus. „Virus Research”. 133 (1), s. 74–87, 2008. DOI: 10.1016/j.virusres.2007.03.012. PMID: 17451830. (ang.). 
  23. a b Lin-Fa Wang, Zhengli Shi, Shuyi Zhang, Hume Field i inni. Review of Bats and SARS. „Emerging Infectious Diseases”. 12 (12), s. 1834–1840, 2006. DOI: 10.3201/eid1212.060401. PMID: 17326933. (ang.). 
  24. Novel Coronavirus (2019-nCoV) Situation Report. 11 lutego 2020. [dostęp 2020-02-15]. (ang.).