Rudy Giuliani

burmistrz Nowego Jorku

Rudy Giuliani, właśc. Rudolph William Louis Giuliani III (ur. 28 maja 1944 w Nowym Jorku) – amerykański polityk pochodzenia włoskiego, burmistrz Nowego Jorku w latach 1994–2001, Człowiek Roku tygodnika „Time” w 2001 roku[1].

Rudy Giuliani
Ilustracja
Rudolph Giuliani (2019)
Pełne imię i nazwisko

Rudolph William Louis Giuliani III

Data i miejsce urodzenia

28 maja 1944
Nowy Jork

Burmistrz Nowego Jorku
Okres

od 1 stycznia 1994
do 1 stycznia 2002

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Poprzednik

David Dinkins

Następca

Michael Bloomberg

Doradca do spraw cyberbezpieczeństwa
Okres

od 20 stycznia 2017
do 20 stycznia 2021

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

podpis
Odznaczenia
Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (1951-2001) Order Zasługi Republiki Włoskiej II Klasy (1951-2001) Kawaler Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny) Medal Za Bohaterstwo (Czechy)

Życiorys

edytuj

Harold Giuliani (1908–1981) – ojciec przyszłego burmistrza Nowego Jorku i kandydata na prezydenta USA – 2 kwietnia 1934 r. trafił na półtora roku do więzienia. Pobyt w Sing Sing pchnął karierę Harolda na nowe tory. W latach 40. Harold Giuliani zaczął ochraniać lichwiarski interes swego szwagra Leo D’Avanzo, który trudnił się także nielegalnymi zakładami bukmacherskimi. Gdy w 1944 r. urodził się Rudy, jego ojciec kijem baseballowym łamał nogi opornym dłużnikom, był także zamieszany w zabójstwa na zlecenie mafijnego klanu Lucchese, jednego z pięciu, które w latach 40. rządziły Nowym Jorkiem. Zmarł na raka prostaty w 1980 r., ale jego niechlubna przeszłość stała się powszechnie znana dopiero w 2006 r., po publikacji książki Wayne'a Barretta(inne języki) Wielka iluzja: nieopowiedziana historia Rudy’ego Giulianiego i 11 września.

Giuliani junior przez lata skrzętnie ukrywał rodzinny sekret. We wspomnieniach napisał tylko, że ojciec uczył go boksu, interesował się sportem i głosował na partię republikańską. Gdy Rudy w 1981 r. zaczął robić karierę w Departamencie Sprawiedliwości i FBI rutynowo pytała go o zdarzenia z przeszłości, mogące utrudnić mu walkę z przestępczością, nawet nie zająknął się o mafijnych powiązaniach ojca. Dziś Giuliani mówi, że to właśnie ojciec wpoił mu szacunek do prawa. Harold nie chciał, by syn poszedł w jego ślady. Rudy wziął to sobie podobno do serca.

Karierę polityczną rozpoczął jako prokurator, doprowadzając do skazania kilku czołowych finansistów z Wall Street za insider trading. Później był urzędnikiem w Departamencie Sprawiedliwości.

Pierwszy raz startował w wyborach na burmistrza Nowego Jorku w 1989, z ramienia Partii Republikańskiej, jednak przegrał. Burmistrzem został dopiero w 1993.

Na początku swojej kadencji Giuliani wzmocnił policję i przeprowadził kampanię walki z przestępczością, oczyszczając Nowy Jork, który wcześniej był najbardziej niebezpiecznym miastem Stanów Zjednoczonych.

Jest uważany za jednego z tzw. republikanów tylko z nazwy. Jest też członkiem liberalnego skrzydła w większości konserwatywnej Partii Republikańskiej (jest m.in. zwolennikiem prawa do przerywania ciąży, ochrony mniejszości seksualnych), co powoduje jego krytykę w środowiskach prawicy amerykańskiej.

W 2000 wystartował w wyborach do Senatu przeciwko żonie Billa Clintona, Hillary, wycofał się jednak z przyczyn zdrowotnych (rak prostaty). Nieoficjalnie jednak mówiono, iż jego szanse zostały podkopane przez przyznanie się do zdrady małżeńskiej z sekretarką.

Od 11 września 2001 Giuliani jest również powszechnie szanowany za postawę w trakcie akcji ratunkowej po zamachu terrorystycznym na World Trade Center. Został za to uhonorowany tytułem Człowieka Roku 2001 przez tygodnik „Time[1].

Kandydował w wyborach prezydenckich w 2008, jednak nie uzyskał nominacji Partii Republikańskiej. 12 stycznia 2017 prezydent elekt Donald Trump zapowiedział, że Rudy Giuliani zostanie jego doradcą do spraw cyberbezpieczeństwa. Okres urzędowania rozpoczął 20 stycznia 2017 w dniu zaprzysiężenia Trumpa.

Jest osobistym prawnikiem Donalda Trumpa, reprezentował go podczas śledztwa w sprawie pierwszego impeachmentu.

Zagrał siebie w filmach: Eddie (1996), ABC 2000: The Millennium (1999), In Memoriam: New York City (2002), Dwóch gniewnych ludzi (2003), Jak Arnold zdobywał Zachód (2004), Kulisy 11 września (2005), The Lew Rudin Way (2006), Le Cirque - stolik w raju (2007), 'Hick' Town (2009), The Making of the Mob: New York (2015), Osądzeni przez media (2020), Kolejny film o Boracie (2020)[2].

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Eric Pooley, Person of the Year 2001, „Time”, 31 grudnia 2001, ISSN 0040-781X [dostęp 2019-11-05] (ang.).
  2. Rudy Giuliani w serwisie Filmweb
  3. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 28 września 2001. [dostęp 2010-08-22]. (wł.).
  4. Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 2 czerwca 1987. [dostęp 2010-08-22]. (wł.).
  5. Former New York City Mayor Rudy Giuliani Knighted by Queen Elizabeth. cnn.com, 13 lutego 2002. [dostęp 2010-08-22]. (cz.).
  6. Odznaczeni Medalem za Bohaterstwo (od 1994). Pražský hrad (www.hrad.cz). [dostęp 2010-08-03]. (cz.).