Oohr
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
Öt Oohr deent dozo, öm jätt z see.
Oohre könnö elektromagnetische Straahle su ömwandele, dat ö Läävewese doruss Närveimpulse kitt, di dä Orjanismus vorstooh kann. Dat bödüühd net onbödingt, dat ö Beld entstoh moss. Dat passeerd beij di hüüder entweggelde Läävewese, angere schaffe öt mä hell un düster z ongerscheede.
D Oohre send Deel van öt Jesesch un liije jot jöschötzd tösche Knouche.
Wi ö Oohr werkd
Ledd, dat op öt Oohr välld, moss dörch d Hoorhutt un d Lins op dö Netzhutt valle, öm jöseeh wäde z könne. Dobei deent d Hoorhutt zm Schotz, d Lins lett mi övv winnijer Ledd dörch. Hat dat Ledd ön Welleläng, di tösche 380 nm un 780 nm litt, had dat Oohr van dr Mänsch ön Schangß, vam Oohr erkannd z wäde.
Värve wäde em Oohr van sujönannde Zapfen (Ripuaresch: Zappe) erkannd, vöör öt Hell un Düster send d Stäbchen (Ripuaresch: Stippe) em Oohr do.